Sòudo
Kali australis
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Àutri noum : Vitraire, Barriho, Saussouiro, Saudo.
Nom en français : Soude de Ruthénie.
Descripcioun :Planto de l'an, poupouso, que trachis dins li relarg sala. Se destrìo de la sòudo-bastardo, Kali soda, emé si tijo mai roujo e si bratèio pas espinouso (li fueio soun pamens espinouso).
Usanço :La sòudo servié, à passa tèms, à la fabricacioun de saboun e de vèire. Un cop acampado, li sòudo coume d'àutri planto de bord de mar e de sansouiro coume li lis engano, èron cremado pèr recupera li cendre riche en carbounato (alcalin). Mescla i soubro d'òli, acò fai de saboun ; cadun counèis la qualita d'aquéu de Marsiho. Es uno planto pas marrido à manja, subretout boulido e adoubado coume d'espinarc.
Port : Erbo
Taio : 20 à 70 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Kali
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : 3 à 10 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 50 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Sansouiro
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Kali australis (R.Br.) Akhani & E.H.Roalson
Fenoui
Foeniculum vulgare var. azoricum
Apiaceae Umbelliferae
Autre noum : Fenoun.
Nom en français : Fenouil cultivé.
Descripcioun :Lou fenoui cultiva es uno varieta à baso caboussudo ; soun li pecou di fueio que soun desveloupa e poupous.
Usanço :Èi cultiva pèr èstre manja de mant'un biais, en ensalado, tian... A li mémi prouprieta que lou fenoui fèr.
Port : Grando erbo
Taio : 2 à 2,5 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Foeniculum
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 4 à 8 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Setèmbre à nóuvèmbre
Liò : Culturo
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Foeniculum vulgare var. azoricum (Mill.) Thell.